Ignace Lilien werd op 29 mei 1897 geboren in Lwów, officieel: Lemberg, omdat sinds de Eerste Poolse Deling in 1772 de multiculturele stad, waarin Polen, Oekraïeners en Joden de belangrijkste bevolkingsgroepen vormden, tot Oostenrijk behoorde [1]. Aan het einde van de negentiende eeuw uitgegroeid tot een bruisende metropool, werd zij om haar elegantie, bijvoorbeeld zichtbaar in de in 1900 ingewijde nieuwe Opera, wel ‘Klein Wenen’ genoemd.

Ulica Karola Ludwika met op de achergrond de nieuwe Opera (ca. 1900)

Waly Hetmánskie eveneens in de richting van de nieuwe Opera (ca.1905)

   Hoewel er rond 1890 enige zionistische organisaties opkwamen, was de Joodse bevolking in meerderheid geassimileerd. De meeste Joden spraken Pools, zoals de familie Lilien, of Duits. Overigens was Ignacy, zoals zijn voornaam in het Pools luidde, een soort talenwonder, dat zich gemakkelijk ook in het Duits, Frans, Russisch en Engels kon uitdrukken.
   Ignacy’s ouders, Ernest Lilien en Emma Czeszer, waren gehuwd in 1895. Ernest was directeur van een agrarische bank en importeerde landbouwwerktuigen uit de Verenigde Staten. In 1913 vestigde hij zich aldaar [2]. In april 1914 werd de scheiding tussen beide ouders uitgesproken. Enige maanden later begon Ignacy met een studievriend aan een museumtocht op de fiets door Europa.

het geboortehuis in Zofiowka bij Lwow/Lemberg

  © J.J. Lilien

  Ignacy met zijn zusje Zofia rond 1902                                                                                © J.J. Lilien

     Lilien nam een rijke muzikale bagage met zich mee. Aan de Ludwig Marek Muziekschool [3] had hij pianoles gehad van Theodor Pollak. Deze in 1866 in het Moravische Telč geboren pianist had in Wenen gestudeerd bij de meest vooraanstaande leraren (Julius Epstein, Anton Door en Moriz Rosenthal [4]), maar grote zelftwijfel en een zwakke gezondheid stonden een uitvoerende carrière in de weg. Naar verluidt speelde hij in besloten kring prachtig Chopin. In Lemberg vond hij zijn leerlingen vooral binnen de aristocratie en de gegoede burgerij [5]. Eén van die leerlingen was Stefan Askenase (1896-1985), die zou uitgroeien tot een vermaard Chopin-vertolker en met wie Lilien zijn leven lang bevriend zou blijven.

  Een andere leraar die in meerdere bronnen vermeld wordt, is H. Ehrlich. Lilien zou bij hem lessen in harmonie gehad hebben. Het is hoogst waarschijnlijk dat het hier gaat om Hermann Ehrlich, een uit Meiningen afkomstige Duits-Joodse cantor, die zich in Lemberg gevestigd had. Hij publiceerde er onder meer in 1911 Schirei-Zion, Jüdisches Musik-Album bij de Joodse muziekuitgever M. Hübner. Zowel Ehrlich als Hübner maakten deel uit van de zionistisch georiënteerde minderheid onder de Lembergse Joden.

1. Thans is de stad onder de naam L'viv de belangrijkste stad in het westen van Oekraïne.

2. Volgens een overlijdensbericht in de Milwaukee Journal, June 16, 1952.

3. In 1870 opgericht door Ludwig Marek, een man met grote verdiensten voor het muziekleven in Lemberg. De school stond zeer hoog aangeschreven. Overigens kende Lemberg in 1913 meer dan 60 muziekinstellingen.

4. In 1862 in Lemberg geboren.

5. In 1914 keerde hij terug naar Wenen, waar hij in 1916 overleed.